Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Kρητικών Σωματείων

Η εκπροσώπηση Κρητικών Σωματείων στην περιοχή του Λεκανοπεδίου Αττικής, με την μορφή Δευτεροβάθμιου Οργάνου, αποτελεί Υλοποίηση της ιδέας του Ελευθερίου Βενιζέλου, που ξεκινά το 1928 με την ΕΝΩΣΗ ΚΡΗΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ στην οποία συμμετείχαν οι Σύλλογοι : «Λευκά Όρη», «Αρκάδι», «Κνωσσός», «Πραίσος» και «Δρήρος», των οποίων τα μέλη τους κατάγονταν από τους τέσσερις νομούς της Κρήτης.

Τα «Λευκά Όρη» από Χανιώτες, το «Αρκάδι» από Ρεθεμνιώτες, η «Κνωσσός» από Ηρακλειώτες, η «Πραίσος» από Σητειακούς Λασιθίου και η «Δρήρος» από Νεαπολίτες Λασιθίου. Οι πέντε αυτοί Σύλλογοι αποτέλεσαν την πρώτη Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων που είχε ως έδρα το κέντρο των Αθηνών, στην οδό Μητροπόλεως και Φιλελλήνων.

Η Ένωση Κρητών Αθηνών αποτέλεσε το συντονιστικό Όργανο για τα παραπάνω σωματεία. Λειτούργησε επιτυχώς επί τέσσερα συναπτά έτη (1928 – 1932). Το 1932 ο Ελευθέριος Βενιζέλος χάνει τις εκλογές οπότε και ατόνησε προοδευτικά η λειτουργία αυτού του οργάνου, για να κλείσει οριστικά το 1936 με το θάνατο του Ιδρυτή της, Εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου.

Έκτοτε τα πέντε πρωτοβάθμια  σωματεία πορεύτηκαν αυτόνομα το καθένα. Ακολούθως ιδρύθηκαν προοδευτικά δεκάδες νέα που αφ’ ενός μεν εκπροσωπούσαν τους καταγομένους από διάφορες περιοχές των νομών της Κρήτης, αφ’ ετέρου λόγω της ραγδαίας πολεοδομικής ανάπτυξης που επήλθε στο λεκανοπέδιο Αττικής και της δυσκολίας επικοινωνίας των Κρητικών μεταξύ των, ιδρύθηκαν στην κάθε περιοχή Δήμου ή Κοινότητας της τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης από ένας σύλλογος με αποτέλεσμα να υπάρξει ένας αρκετά μεγάλος αριθμός Κρητικών συλλόγων και σωματείων που δρούσαν αυτόνομα.

Το 1984 μια ομάδα Κρητών του Πολιτιστικού χώρου με πρωτοβουλία του κ. Σωτήρη Αρετουλάκη ξεκινάει τη διαδικασία Ίδρυσης Δευτεροβάθμιου Σωματείου στο χώρο του πολιτιστικού κινήματος.

Η Ιδρυτική πράξη υπεγράφη 23 Ιουνίου 1985 από 17 Σωματεία, το δε καταστατικό της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων «Παγκρητική Ελλάδος» εγκρίθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1986 και στις 7 Φεβρουαρίου 1988 έγιναν οι πρώτες εκλογές όπου εκλέχτηκε πρόεδρος ο Σωτήρης Αρετουλάκης και Γενικός Γραμματέας ο Σταύρος Ζερβουδάκης.

Από το 1992 έως το 1994 Πρόεδρος διατέλεσε ο Σταύρος Ζερβουδάκης με Γενικό Γραμματέα τον Στέλιο Γυπαράκη και τα εγγεγραμμένα σωματεία να ανέρχονται στα 65 τον αριθμό.

Από το 1994 μέχρι και το 1997 πρόεδρος εξελέγη ο Κώστας Πλαΐτης με Γενικό Γραμματέα τον Μανώλη Μαραθάκη. Το 1997 επανεξελέγη πρόεδρος ο Κώστας Πλαΐτης με Γενικό Γραμματέα τον Νίκο Δασκαλάκη. Και τα σωματεία να πληθαίνουν και να φθάνουν 96 τον αριθμό.

Το 2000 Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων εκλέγεται ο Μανώλης Πατεράκης, πρόεδρος της Ένωσης Κρητών Χαλανδρίου με Γενική Γραμματέα την Θεοδώρα Παπαδάκη, με τα Σωματεία να διπλασιάζονται στον αριθμό φτάνοντας τα 197, από τα οποία 105 είναι σύλλογοι χωριών της Κρήτης, 72 είναι σωματεία των δήμων της Αττικής και 20 είναι νομών της Περιφέρειας.

Από το 2000 και μετά η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων διαγράφει μία ραγδαία ανοδική πορεία και στην προσπάθεια της να ενσωματώσει όλους τους Κρητικούς του Ελλαδικού χώρου πραγματοποιεί πλήθος εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών γεγονός που την καταξιώνει σαν το συντονιστικό όργανο των Κρητών εκτός Κρήτης.

Το 2003 μαζί με την Ομοσπονδία Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας, την Ομοσπονδία Αμερικής και την Ομοσπονδία Γερμανίας η Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων προχωρεί στην ίδρυση τριτοβάθμιου οργάνου «Συνομοσπονδίας» με την επωνυμία «Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών» της οποίας Αντιπρόεδρος ήταν ο Μανώλης Πατεράκης, και το οποίο θα αποτελεί το συντονιστικό όργανο των πολιτιστικών σωματείων των Κρητών όπου γης.

Ο Μανώλης Πατεράκης εκλέγεται ανελλιπώς από το 2000 ως το 2021 Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων, αξίωμα που υπηρετεί ως σήμερα (2023)

Ως γενικοί γραμματείς, στο πλευρό του, θήτευσαν:

Θεοδώρα Παπαδάκη (2000-2003)

Χαρά Κουρτικάκη (2003-2006 και 2018-2021)

Μιχάλης Ρουσσάκης (2006-2009)

Ελένη Κανατά (2009-2012)

Εμμανουέλα Τσώρου (2012-2015)

Στέλλα Δασκαλάκη (2015-2018)

Ζαχαρίας Καμπουράκης (2021-)

Τα Σωματεία σήμερα (2023) έχουν φτάσει τα 273 εκ των οποίων 96 Δήμων 137 Χωριών και 40 από την περιφέρεια .